BLUETOOTH TEKNOLOJİSİ

Bluetooth, 1994 yılında Ericsson firması tarafından cep telefonları ve çevre birimleri arasında bağlantı kurabilmek için düşük güç tüketimli ve ucuz bir bağlantı arabirimi üzerinde çalışmasıyla ortaya çıkmıştır. Yapılan çalışmalar esnasında bilgisayarlar ve diğer donanım birimleri arasında da kablosuz iletişim sağlayabilecek şekilde geniş bir uygulama alanının olabileceği anlaşılmıştır.

Bluetooth teknolojisi başlangıçta; Ericsson, IBM, Intel, Nokia ve Toshiba firmaları tarafından, kızılötesi (IrDA) ve kablolu bağlantı yerine kısa mesafeden yüksek hızda veri iletimi gerçekleştirmek amacıyla piyasaya sürüldü. Bu firmalar tarafından geliştirilen bir standart olarak 1998 yılında tanıtılmıştır.

1998 yılında aralarında 3Com, Ericsson, IBM, Intel, Lucent, Microsoft, Motorola, Nokia ve Toshiba firmaları da olan 400 kadar firma birleşerek Bluetooth özel ilgi grubu, Special Interest Group (SIG) kurulmuştur. Cihazlar arası kablo karmaşasının ortadan kalkmasının yanı sıra; küçük ağ bağlantılarında da kullanılabilecek bir teknoloji olacağı öngörülen Bluetooth teknolojisi için SIG tarafından 1999 yılında ilk teknik özellikler şartnamesi yani spesifikasyonu yayınlanmıştır. Yayınlanan ilk spesifikasyon Bluetooth v1.0 olarak isimlendirilmiştir. Ardından yayınlanan v1.0B ile eksiklikler giderilmiştir. 2002 yılında IEEE; Bluetooth teknolojisinin 815.1.15 kablosuz iletişim şartnamesiyle uyumluluğunu onaylamıştır. 2003 yılında SIG tarafından v1.2 açıklanmıştır. 2004 yılında v2.0, 2009 yılında v3.0, 2010 yılında da v4.0 yayınlanmıştır. Günümüzde SIG 15000’i aşan üyesi olan bir kuruluş olmuştur.

Bluetooth ismi Ericsson firmasınca; 10. yüzyılda Danimarka ve Norveç’i birleştiren Danimarka Kralı Harald Blatand’tan esinlenilerek konulmuştur.

Bluetooth Radyo Frekansı

Bluetooth teknolojisinde ISM bandında yer alan 2400 – 2483,5 MHz’lik bir frekans aralığı kullanılır. Bu frekans bandı; 1MHz’lik 79 RF kanalına ayrılmıştır; bazı ülkelerde 23 RF kanalı kullanılmaktadır.

Bluetooth çalışma frekans aralığı
Bluetooth çalışma frekans aralığı

Bluetooth Verici Karakteristikleri

Bluetooth cihazları, verici gücü bakımından üç sınıfa ayrılmaktadır. Verici gücü mesafeyi etkileyen bir faktördür. Ortamda bulunan; Metaller ve kalabalık bir insan topluluğu gibi faktörler, Bluetooth sinyalini bloke edip emeceğinden, yayılma mesafesi azalacaktır.

Bluetooth verici güç sınıfları
Bluetooth verici güç sınıfları

Bluetooth Cihazların Teknik Altyapısı

Bluetooth sistemi, radyo birimi (Radio Frequency) , Baseband kontrol birimi (Baseband Controller), link yöneticisi (Link Manager) ve kullanıcı uç cihazı arayüz fonksiyonlarına destek veren bir birimden oluşmaktadır. Ana kontrol arayüzü (HCI – Host Controller Interface); ana birimin bluetooth donanımına erişmesi için bir araç vazifesi görmektedir.

Bluetooth sistemi yapısı
Bluetooth sistemi yapısı

Radio Frequency (RF): Sayısal veriyi 2.4 GHz’lik analog sinyale çevirir.

Baseband: Bluetooth’un Sayısal kısmıdır. Paketleri oluşturma, şifreleme ve hata düzeltme işini yönetir. Güvenli bağlantı esnasında veriyi şifreler ve şifrelenmiş beriyi çözer, radyo frekansını hesaplar, senkronizasyonu sağlar.

Link Manager: Bağlantı oluşturur, bağlantıyı sonlandırır ve bağlantı kalitesini görüntüler.

Logical Link Control and Adaptation Protocol (L2CAP): Üst düzey protokoller ile baseband servisleri arasında arabirim oluşturur. Büyük paketlerin iletilirken ayırma (segmentation) ve geri birleştirme (reassembly) işlemleri gerçekleşmektedir.

Service Discovery Protocol (SDP) : Uygulamaların, var olan servisler ve yapıları hakkında bilgi edinmesini sağlar

RFCOMM: L2CAP protokolünden RS232 seri port ile iletim sağlar.

Host Controller Interface ( HCI ): Ana birim ile Bluetooth donanımı arasında bir arayüzdür. HCI, Baseband ve Link manager arasında bir komut arayüzü oluşturarak donanım ve kontrol registerlarına erişimi sağlar.

Bluetooth protokol katmanları
Bluetooth protokol katmanları

Bluetooth Cihaz Algılama

Bluetooth cihazları; inquiry prosedürünü kullanarak önce etraflarındaki diğer aygıtları bulurlar. Haberleşmek isteyen aygıtlar ise page scan ile bağlantı kurabilirler.

Bluetooth sorgulama ve bağlantı prosedürü
Bluetooth sorgulama ve bağlantı prosedürü

Inquiry Scan

Bluetooth cihazlar, algılanabilmek amacıyla periyodik olarak inquiry paketlerini yayma ve dinleme moduna girerler. Tanınma amacıyla; Inquiry Access Code (IAC) içeren ID paketleri gönderilir. HCI tarafından bu kontrol edilir. Araştırma başlatmak için HCI_Inquiry komutu kullanılır. HCI_Inquiry_Result olayı araştırma sonucu olup olmadığı bilgisini gönderir.

Page Scan

Bluetooth cihazlar diğer cihazların kendisine page scan mode ile bağlanmasına izin verirler. Bluetooth diğer cihazlarla paging tarafından bağlantı kurabilir.

HCI_Create_Connection komutu paging prosedürünü başlatır. Bu komut bağlantı kurabilmek için gereken tüm bilgiyi içerir [17]. Cihazların birbirini tanımasından sonra bağlantı kurmaları ‘Connection Request’ ve ‘Connection Response’ komutları ile gerçekleşmektedir.

Bluetooth Cihaz Adresleri

Bluetooth cihaz adresleri (Bluetooth Device Address) (BD_ADDR); 48 bitlik adreslerdir ve sorgulama neticesinde bu adres 12 adet hexadecimal karakter olarak gösterilir. Örneğin: 00:0c:3e:3a:4b:69 gibi.

Bluetooth cihaz adresleri
Bluetooth cihaz adresleri
  1. Lower adres kısmı (LAP) 24 bittir. Üretici firma tarafından verilir.
  2. Upper adres kısmı(UAP) 8 bittir. Üretici firma bilgisini içerir.
  3. Nonsignificant adres kısmı (NAP)16 bittir.

 

6,392 total views, 1 views today